kadercilik ele ne demek?
Kadercilik, evrende meydana gelen her şeyin, insanın iradesi dışında, önceden belirlenmiş bir plan veya güç tarafından yönetildiğini savunan felsefi bir görüştür. Bu görüşe göre, insanın özgür iradesi yoktur ve gelecekte ne olacağı, geçmişte belirlenmiştir.
- Temel İlke: Her şeyin önceden belirlenmiş olmasıdır. İnsanların seçimleri, eylemleri ve hatta düşünceleri dahi, kaderin bir parçasıdır. (Kader)
- İrade Özgürlüğü: Kadercilik, insanın irade özgürlüğü olmadığını veya çok sınırlı olduğunu savunur. İnsanlar, kaderlerinde yazılı olanı yaşarlar.
- Sorumluluk: Kaderci görüş, insanın eylemlerinden sorumlu olup olmadığı sorusunu gündeme getirir. Eğer her şey kaderde yazılıysa, insanlar eylemlerinden nasıl sorumlu tutulabilir? (Sorumluluk)
- Din ve Kadercilik: Birçok dinde kader inancı bulunmaktadır. Ancak, kaderin nasıl anlaşıldığı ve yorumlandığı dinler arasında farklılık gösterebilir. Örneğin, bazı İslam alimleri, kaderin Allah'ın ilmi olduğunu ve insanın seçimlerinin Allah tarafından bilindiğini savunurken, bazıları ise insanın iradesinin de önemli olduğunu belirtir. (İslam'da%20Kader)
- Farklı Kadercilik Anlayışları: Kadercilik, katı kadercilik ve ılımlı kadercilik gibi farklı şekillerde yorumlanabilir. Katı kadercilik, insanın hiçbir şekilde kaderini değiştiremeyeceğini savunurken, ılımlı kadercilik, kaderin bazı yönlerinin değiştirilebileceğini öne sürer.
- Eleştiriler: Kadercilik, insanın motivasyonunu azaltabileceği, pasifliğe yol açabileceği ve adaletsizliği meşrulaştırabileceği gibi gerekçelerle eleştirilir.
- Determinizm: Kadercilik ile yakından ilişkili olan determinizm, her olayın bir nedeni olduğunu ve gelecekteki olayların geçmişteki olaylar tarafından belirlendiğini savunan bir felsefi görüştür. (Determinizm)